Summary

• Page properties (1 modified, 0 added, 0 removed)

Details

Page properties

Content

...	...	@@ -6,20 +6,20 @@
6	6
7	7	Vrijdag 4 maart gaat de NOS er bij de berichtgeving direct stevig in. [[https:~~/~~/nos.nl/collectie/13888/artikel/2419772-kerncentrales-niet-gebouwd-op-oorlog-bij-inslag-dreigt-grote-ramp>>url:https://nos.nl/collectie/13888/artikel/2419772-kerncentrales-niet-gebouwd-op-oorlog-bij-inslag-dreigt-grote-ramp]]. Een quote uit dit artikel: "Kerncentrales zijn absoluut niet ontworpen om te functioneren in oorlogsgebied", zegt atoomfysicus en emeritus hoogleraar Wim Turkenburg. Hij vreest voor een onbedoelde bominslag op een koelbad of kernreactor. "Dan kan er een grote ramp plaatsvinden."
8	8
9		-Dat klinkt alarmerend! Je zou haast over het hoofd zien dat in het stuk op de NOS site waar de link hierboven naar verwijst, geen duidelijk onderscheid maakt tussen de laatste wekende reactoren van Tsjernobyl die rond het jaar 2000 zijn uitgezet en de reactoren van de centrale van Zaporizja, die nog vol in bedrijf zijn en derhalve veel meer radioactiviteit bevatten. Laten we daarom met koele blik die gevaren één voor één in beeld proberen te krijgen.
	9	+Dat klinkt alarmerend! Je zou haast over het hoofd zien dat het stuk op de NOS site waar bovenstaande link naar verwijst, geen duidelijk onderscheid maakt tussen de laatste werkende reactoren van Tsjernobyl die rond het jaar 2000 zijn uitgezet en de reactoren van de centrale van Zaporizja, die nog vol in bedrijf zijn en derhalve veel meer radioactiviteit bevatten. Laten we daarom met koele blik die gevaren één voor één bekijken.
10	10
11		-Het is in de wereld van rampenbestrijding goed gebruik om met het grotere gevaar te beginnen. Dat is niet de splijtstof van een centrale die 22 jaar geleden is uitgezet, maar een kerncentrale die nu nog draait: die van Zaporizja dus. Hoe groot is het gevaar voor Nederland als de alle zes reactoren van de centrale van Zaporizja de lucht in zouden gaan? Lars Roobol van het RIVM rekende het uit. “Zelfs als er een harde oostelijke wind staat, en het hier min twintig graden kan worden, neemt de stralingsdosis onderweg nog zo snel af, dat die hier geen probleem vormt”, zegt het afdelingshoofd voor straling en radioactiviteit. Roobol moet gissen op welke veiligheidsrisico’s het IAEA doelde in haar berichten. Hij vermoedt dat het IAEA doelde op het feit dat de vrijheid van nucleaire werkers in het geding was. Dat is een ernstige aantasting van hun vrijheid en autonomie, maar geen veiligheidsrisico. De IAEA droeg met haar persbericht onbedoeld bij aan de verwarring, kunnen we achteraf constateren. Roobol doet zijn uitspraken in De Telegraaf, in een artikel van Edwin Timmer dat hieronder staat weergegeven.
	11	+Het is in de wereld van rampenbestrijding goed gebruik om met het grotere gevaar te beginnen. Dat is niet de splijtstof van een centrale die 22 jaar geleden is uitgezet, maar een kerncentrale die nu nog draait: die van Zaporizja dus. Hoe groot is het gevaar voor Nederland als de alle zes reactoren van de centrale van Zaporizja de lucht in zouden gaan? Lars Roobol van het RIVM rekende het uit. “Zelfs als er een harde oostelijke wind staat, en het hier min twintig graden kan worden, neemt de stralingsdosis onderweg nog zo snel af, dat die hier geen probleem vormt”, zegt het afdelingshoofd voor straling en radioactiviteit. Roobol moet gissen op welke veiligheidsrisico’s het IAEA doelde in haar berichten. Hij vermoedt dat het IAEA erop wilde wijzen dat de vrijheid van nucleaire werkers in het geding was. Dat is een ernstige aantasting van hun persoonlijk en professionele autonomie, maar geen direct veiligheidsrisico. De IAEA droeg met haar persbericht onbedoeld bij aan de verwarring, kunnen we achteraf constateren. Roobol doet zijn uitspraken in De Telegraaf, in een artikel van Edwin Timmer dat hieronder staat weergegeven.
12	12
13	13	(% style="text-align:center" %)
14	14	[[image:Wat als een kerncentrale ontploft - Lars in De Telegraaf.jpg||height="1055" width="1077"]]
15	15
16		-== Wim Turkenburg bij WNL ==
	16	+== Wim Turkenburg bij WNL ==
17	17
18	18	Dezelfde dag dat het artikel in De Telegraaf verschijnt, zien we Wim Turkenburg terug bij WNL waar hij mag komen filosoferen over de gevaren. Wij weten inmiddels al dat zes ontploffende //werkende// reactoren voor Nederland geen gevaar opleveren. Hoe gevaarlijk zouden dan de //22 jaar oude// brandstofstaven zijn die in Tsjernobyl worden bewaard en gemonitord? Turkenburg is er niet gerust op: vanaf 2:20 is in het filmpje te horen dat hij zich hardop zorgen maakt over de noodkoeling die kan uitvallen, de staven kunnen droogkoken en zelfs smelten, waardoor heel gevaarlijke stoffen naar buiten komen.
19	19
20	20	[[https:~~/~~/www.youtube.com/watch?v=nHoqfx_JHoQ>>url:https://www.youtube.com/watch?v=nHoqfx_JHoQ]]
21	21
22		-Maar Lars Roobol zegt in De Telegraaf: “Deze staven kan je gewoon met luchtkoeling koel houden.” Wie heeft er nou gelijk, Roobol of Turkenburg? We vragen het na bij Tjerk Kuipers, nucleair veiligheidsexpert, die het voor ons uitzoekt. Het blijkt dat dit dingen zijn die je gewoon kunt opzoeken in de vakliteratuur. Kuipers laat weten dat uit de jongste staven in Tsjernobyl er per splijtstofstaaf nog ongeveer een kwart watt aan warmte vrijkomt. Amper genoeg om een staaf van vier meter lang warm te maken, laat staan dat deze hiervan zou kunnen smelten. Kuipers voegt er aan toe: “Extra koeling van het koelwater helpt corrosie tegen te gaan. Maar in geval van stroomuitval, en na 48 uur noodstroom en zelfs het eventueel verdampen van al het water, is luchtkoeling afdoende om de splijtstofstaven te koelen. Radiolyse van het koelwater (waterstofgasvorming onder invloed van straling) is bij deze vermogens praktisch afwezig. De kans op een waterstofexplosie zou teniet gedaan kunnen worden door een raam open te zetten. De tweede sarcofaag over de reactorresten houdt stofdeeltjes binnen door weersinvloeden buiten te houden. Daarbij zal een onderdruk extra helpen en bij stroomuitval is deze minder goed gegarandeerd. Stroomuitval zorgt uiteraard ook voor communicatieproblemen in het monitoringsnetwerk en oncomfortabele werkomstandigheden voor het toch al onder hoge druk presterende personeel in Tsjernobyl. Hoe dan ook is er geen enkel scenario te bedenken waarin deze splijtstofstaven zouden smelten.”
	22	+Maar Lars Roobol zegt in De Telegraaf: “Deze staven kan je gewoon met luchtkoeling koel houden.” Wie heeft er nou gelijk, Roobol of Turkenburg? We vragen het na bij Tjerk Kuipers, nucleair veiligheidsexpert, die het voor ons uitzoekt. Het blijkt dat dit dingen zijn die je gewoon kunt opzoeken in de vakliteratuur. Kuipers laat weten dat uit de jongste staven in Tsjernobyl er per splijtstofstaaf nog ongeveer een kwart watt aan warmte vrijkomt. Amper genoeg om een staaf van vier meter lang warm te maken, laat staan dat deze hiervan zou kunnen smelten. Kuipers voegt er aan toe: “Extra koeling van het koelwater helpt corrosie tegen te gaan. Maar in geval van stroomuitval, en na 48 uur noodstroom en zelfs het eventueel verdampen van al het water, is luchtkoeling afdoende om de splijtstofstaven te koelen. Radiolyse van het koelwater (waterstofgasvorming onder invloed van straling) is bij deze vermogens praktisch afwezig. De kans op een waterstofexplosie zou teniet gedaan kunnen worden door een raam open te zetten. De tweede sarcofaag over de reactorresten houdt stofdeeltjes binnen door weersinvloeden buiten te houden. Daarbij zal onderdruk in het gebouw extra helpen en bij stroomuitval is deze minder goed gegarandeerd. Stroomuitval zorgt uiteraard ook voor communicatieproblemen in het monitoringsnetwerk en oncomfortabele werkomstandigheden voor personeel in Tsjernobyl dat toch al onder hoge druk moet presteren. Hoe dan ook is er geen enkel scenario te bedenken waarin deze splijtstofstaven zouden smelten.”
23	23
24	24	== Maar hoe zit het met omwonenden? ==
25	25