Samenvatting

• Paginaeigenschappen (1 gewijzigd, 0 toegevoegd, 0 verwijderd)

Details

Paginaeigenschappen

Inhoud

...	...	@@ -27,12 +27,12 @@
27	27	(((
28	28	**Wanneer is warmte een probleem?**
29	29	\\Maar hoe kan het dat er ‘gigantisch veel’ warmte vrijkomt bij kernenergie, en dat dit toch geen probleem zou zijn? Dit vraagt om wat rekenwerk. Daarbij bestaat er een belangrijk verschil tussen het ‘grote plaatje’ (wereldwijde opwarming) en het ‘kleine plaatje’ (lokale opwarming).
30		-\\We kijken eerst naar het ‘grote plaatje’ van die restwarmte. David MacKay deed dat al in 2009, in zijn boek ‘Sustainable Energy Without the Hot Air’.^^[[(% class="wikiinternallink wikiinternallink wikiinternallink wikiinternallink wikiinternallink wikiinternallink wikiinternallink" %)^^2^^>>path:#sdfootnote2sym||name="sdfootnote2anc"]](%%)^^ Op de pagina waarnaar we verwijzen legt hij uit dat het verdubbelen van de CO2-concentratie ertoe leidt dat het verwarmen van de atmosfeer met gemiddeld 4 Watt per vierkante meter toeneemt (ten opzichte van de 238 Watt per vierkante meter die de oceanen en landmassa’s aan de zonnige kant van de aarde gemiddeld opnemen). Stel nou, zegt MacKay, dat over honderd jaar er 10 miljard mensen op aarde wonen, die allemaal net zoveel energie gebruiken als het rijke deel van de bevolking nu. En stel dat ze die energie helemaal opwekken met warmte producerende bronnen, dus fossiele energie, kernenergie en geothermie. Samen zullen die bronnen gemiddeld 0,1 Watt extra warmte per vierkante meter produceren, ofwel __één veertigste deel__ van de opwarming die we nu met klimaatbeleid proberen te voorkomen. U mag zeggen of u dat een ‘gigantisch probleem’ vindt.
31		-\\Nu het ‘kleine plaatje’. Dat is een ander verhaal, omdat het koelwater lokaal wordt geloosd, en dat kan goed merkbaar zijn. Inderdaad heeft warm water ecologische effecten: het neemt bijvoorbeeld minder zuurstof op, en met name als de watertemperaturen in de zomer toch al hoog zijn, kan het zeker een probleem zijn als het koelwater bijvoorbeeld de Westerschelde te veel gaat opwarmen. Het is daarom goed om te weten dat de wettelijke normen voor warmtelozingen al streng zijn: ze [[mogen niet leiden tot opwarming boven de 25 graden Celcius>>https://www.helpdeskwater.nl/onderwerpen/wetgeving-beleid/handboek-water/activiteiten/grondwater-ander/koelwater/]]. Mogelijk zal deze norm nog strenger worden. In lekentaal betekent deze norm dat een vis veilig langs de uitlaat van het koelwater moet kunnen zwemmen. Als dat niet meer het geval is, moet de lozing van koelwater worden teruggedraaid, en de kerncentrale op halve kracht draaien, of zelfs tijdelijk helemaal worden uitgezet.
	30	+\\We kijken eerst naar het ‘grote plaatje’ van die restwarmte. David MacKay deed dat al in 2009, in zijn boek ‘Sustainable Energy Without the Hot Air’.^^[[(% class="wikiinternallink wikiinternallink wikiinternallink wikiinternallink wikiinternallink wikiinternallink wikiinternallink" %)^^2^^>>path:#sdfootnote2sym||name="sdfootnote2anc"]](%%)^^ Op de pagina waarnaar we verwijzen legt hij uit dat het verdubbelen van de CO2-concentratie ertoe leidt dat het verwarmen van de atmosfeer met gemiddeld 4 Watt per vierkante meter toeneemt (ten opzichte van de 238 Watt per vierkante meter die de oceanen en landmassa’s aan de zonnige kant van de aarde gemiddeld opnemen). Stel nou, zegt MacKay, dat over honderd jaar er 10 miljard mensen op aarde wonen, die allemaal net zoveel energie gebruiken als het rijke deel van de bevolking nu, en die energie wordt helemaal opgewekt met fossiele bronnen, kernenergie en geothermie. (Want al deze bronnen produceren warmte, of zo u wilt, ‘thermische vervuiling’.) De gemiddelde hoeveelheid warmte zal dan 0,1 Watt per vierkante meter bedragen, ofwel __een veertigste deel__ van de opwarming die we nu met klimaatbeleid proberen te voorkomen. U mag zeggen of u dat een ‘gigantisch probleem’ vindt.
	31	+\\Nu het ‘kleine plaatje’. Dat is een heel ander verhaal, omdat het koelwater lokaal wordt geloosd, en dat kan goed merkbaar zijn. Inderdaad heeft warm water ecologische effecten: warm water neemt bijvoorbeeld minder zuurstof op, en met name als de watertemperaturen in de zomer toch al hoog zijn, kan het zeker een probleem zijn als het koelwater bijvoorbeeld de Westerschelde te veel gaat opwarmen. Het is daarom goed om te weten dat de wettelijke normen voor warmtelozingen al streng zijn, en mogelijk nog strenger zullen worden. In lekentaal betekent deze normering dat een vis veilig langs de uitlaat van het koelwater moet kunnen zwemmen. Als dat niet meer het geval is, moet de lozing van koelwater worden teruggedraaid, en de kerncentrale op halve kracht draaien, of zelfs tijdelijk helemaal worden uitgezet.
32	32	\\De uitbater zal hier al vóór de bouw van de centrale veel aandacht aan besteden. Immers, het tijdelijk uitzetten van de centrale kost (veel) geld. Gelukkig zijn er veel mogelijkheden om de lozing van koelwater te beperken, of zelfs te voorkomen. We lopen kort een aantal langs.
33	33	\\**Koeltorens**. Een bekende oplossing is het plaatsen van koeltorens: de bekende bouwwerken die velen aan kerncentrales doen denken, maar die ook bij biomassa-, kolen en andere centrales worden gebruikt. Ze kunnen erg groot zijn, en de Borsele Voorwaarden Groep heeft al laten weten dat men ze niet wenst. Strikt genomen kan de initiatiefnemer dit naast zich neerleggen, maar er zijn ook andere oplossingen mogelijk.
34	34	\\**Koelvijvers**. Eigenlijk is er een hele reeks mogelijkheden tussen torens en vijvers, zoals de bassins die bij de kerncentrale van Neckarwestheim zijn gebouwd. Dergelijke bassins of vijvers zijn veel minder hoog dan koeltorens, maar ze vergen wel meer landoppervlak, dat binnen het Sloegebied schaars is.
35		-\\**Luchtkoeling**. In hoeverre deze optie toereikend is voor grote kerncentrales is niet helemaal duidelijk. Echter voor de SMR van bijvoorbeeld GE Hitachi, de BWX-300, die momenteel in Canada al in aanbouw is, is luchtkoeling een reeds beschikbare optie. Het elders genoemde, bij Stichting e-Lise bekende initiatief voor de eerste Nederlandse SMR ziet dit zelfs als de standaardoptie. Bij deze optie zal een kerncentrale geen koelwater lozen.
	35	+\\**Luchtkoeling**. In hoeverre deze optie toereikend is voor grote kerncentrales is niet helemaal duidelijk. Echter voor de SMR van bijvoorbeeld GE Hitachi, de BWX-300, die momenteel in Canada al in aanbouw is, is luchtkoeling een reeds beschikbare optie. Het elders genoemde, bij e-Lise bekende initiatief voor de eerste Nederlandse SMR ziet dit zelfs als de standaardoptie. Bij deze optie zal een kerncentrale geen koelwater lozen.
36	36	\\**Tijdelijk stoom afblazen. **Een snelle optie om tijdens koelwaterbeperkingen tijdelijk vermogen te kunnen blijven leveren is het afblazen van stoom. Deze aanpak wordt soms ook toegepast bij kolencentrales. Het is te overwegen hier bij het ontwerp al over na te denken.
37	37	\\**Benutting in warmtenetten**. De temperatuur van het koelwater van de huidige kerncentrale van Borssele maakt het geschikt voor diverse toepassingen, waaronder stadsverwarming of warmte voor industriële processen of kasbouw. In hoeverre deze warmte rendabel toepasbaar is, hangt van veel dingen af, maar plannen kunnen worden ingediend bij EZK.
38	38	\\Tot slot is een combinatie van bovenstaande mogelijkheden eveneens een optie.